Grunty inwestycyjne dla biznesu

Odpowiada Marek Sienkiewicz, Senior Tax Manager, szef zespołu ds. Specjalnych Stref Ekonomicznych, Deloitte.

Najczęstszym sposobem rozpoczęcia inwestycji w Specjalnej Strefie Ekonomicznej jest wybór jednej z działek już znajdujących się w obrębie Strefy. Warto jednak pamiętać, że istnieje też inna możliwość -  utworzenie Strefy na nieruchomościach, które już posiada inwestor (lub np. deweloper, który budować będzie halę lub biura dla przedsiębiorcy), na których planowane jest zrealizowanie nowego projektu.

To co jednak istotne, wymogi względem nowych projektów w sytuacji rozszerzenia obszaru Strefy są trudniejsze do spełnienia a dodatkowo następuje także wydłużenie niezbędnych procedur, gdyż przeprowadzenie rozszerzenia wymaga zmiany rozporządzenia określającego obszar danej Strefy – w miejsce standardowych dwóch miesięcy wydłużenie procesu nawet do roku, jak miało to miejsce niejednokrotnie w przeszłości.

Kluczem jest projekt inwestycyjny

W przypadku, jeżeli obszarem Strefy ma być objęty teren prywatny - a więc nie należący przykładowo do Skarbu Państwa, Jednostki Samorządu Terytorialnego, czy też jednej ze Spółek Zarządzających daną Strefą - zmiana obszaru Stefy może się odbyć tylko w związku z realizacją konkretnego, szczegółowo zdefiniowanego projektu. Co więcej zezwolenie strefowe może być następnie udzielone tylko na ten, wskazany w uzasadnieniu do zmiany rozporządzenia projekt (stąd też już wniosek o zmianę obszaru Strefy powinien być starannie przemyślany).

Najczęściej przedsiębiorcy starają się o zmianę obszaru Stefy z uwagi na potencjalną realizację inwestycji strategicznej dla danego regionu, które to inwestycje często wymagają parceli o parametrach niedostępnych pośród działek już zlokalizowanych na obszarze SSE.

W takim wypadku, dla rozszerzenia Strefy konieczne jest utworzenie minimum od 50 do 500 nowych miejsc pracy lub zamiennie poniesienie od 17 do 350 mln złotych nakładów inwestycyjnych (w zależności od poziomu bezrobocia w powiecie gdzie realizowany jest projekt).
 

Przedsiębiorca może ubiegać się o rozszerzenie SSE także w związku z realizacją inwestycji innowacyjnych. W takim przypadku, kryteria rozszerzenia są bardziej liberalne - co do zasady koniecznie jest poniesienie nakładów o minimum 20 mln PLN i utworzenie równocześnie co najmniej 30 nowych miejsc pracy (warunki muszą być spełnione jednocześnie). W takim przypadku konieczne jest wdrożenie w ramach inwestycji innowacyjnej technologii lub rozpoczęcie produkcji innowacyjnych wyrobów(na skalę krajową) – spełnienie wskazanego wymogu muszą potwierdzić co najmniej dwie niezależne jednostki naukowe.

Kolejnymi kategoriami inwestycji, które mogą być podstawą do ubiegania się o rozszerzenie Strefy są projekty realizowane w tzw. sektorze usług nowoczesnych oraz inwestycje w zakresie prowadzenia prac badawczo rozwojowych. W odniesieniu do tego typu inwestycji warunki przeprowadzenia rozszerzenia Strefy to odpowiednio co najmniej 150 nowych miejsc pracy lub alternatywnie 20 mln PLN nakładów - w przypadku usług nowoczesnych, oraz co najmniej 50 nowych miejsc pracy lub alternatywnie co najmniej 10 mln PLN nakładów - w przypadku prac badawczych i rozwojowych.

Co istotne, w przypadku województw Polski wschodniej (warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie ale też i świętokrzyskie,), wszystkie wskazane powyżej kryteria liczbowe zostały ustalone na preferencyjnym dla inwestorów poziomie -  obniżenie o 30% względem w/w wartości.  

Rozbudowa istniejącego przedsiębiorstwa też możliwa

Inwestorzy posiadają możliwość ubiegania się o rozszerzenie Strefy nie tylko w przypadku  realizacji „od podstaw” nowego projektu inwestycyjnego (inwestycje typu greenfield). Możliwe jest także rozszerzenie obszaru Stefy w związku z rozbudową funkcjonującego przedsiębiorstwa. W takim przypadku, jeżeli znacząca część nowych nakładów inwestycyjnych zlokalizowana będzie na terenie istniejących jednostek produkcyjnych, możliwe jest również objęcie obszarem Strefy istniejącego zakładu. W takiej sytuacji, również dochód wypracowywany przez już istniejące instalacje (jeszcze sprzed czasów SSE) może być także często objęty zwolnieniem podatkowym po zamknięciu inwestycji stanowiącej podstawę do przeprowadzenia rozszerzenia.

W grupie raźniej?

Wniosek o zmianę obszaru Strefy wraz z opisem projektu i uzasadnieniem niezbędności pomocy publicznej dla jego realizacji składany jest do Zarządzającego Strefą działającą w danym województwie. W sytuacji, jeżeli w danym województwie funkcjonuje kilka różnych Stref, istotny jest właściwy powiat, ewentualnie także okoliczność, która ze Stref wydała rzecz danego  inwestora wcześniejsze zezwolenia strefowe.

Proces rozszerzenia na grunt prywatny to jak powszechnie wiadomo proces długotrwały. Dzieje się tak głównie z uwagi na fakt, że modyfikacja obszaru danej SSE wiążę się ze zmianą  rozporządzenia Rady Ministrów, a tym samym konieczne jest przejście przez kompletny proces legislacyjny (włącznie z konsultacjami z zainteresowanymi Ministerstwami, w tym Ministerstwem Finansów). Dodatkowo po rozszerzeniu Stefy, konieczna jest też „standardowa” dla wszystkich inwestorów procedura uzyskania samego zezwolenia, która z reguły trwa dwa dodatkowe miesiące.

Ponadto, zmiana obszaru Strefy rzadko dotyczy tylko jednej parceli – najczęściej jest to cała grupa zarówno gruntów prywatnych jak i publicznych, ujęta w jednym zbiorczym wniosku przygotowywanym przez Zarząd danej SSE. W przypadku jeżeli organ oceniający niniejszy wniosek - Minister Gospodarki, ma jakiekolwiek uwagi bądź wątpliwości co do jednego z gruntów przewidzianych do objęcia obszarem SSE, procedura rozszerzenia Strefy ulega spowolnieniu także w odniesieniu do pozostałych gruntów.  

Tym samym,  w przypadku wniosków zawierających dużą ilość projektów inwestycyjnych (a tym samym dużą ilość nieruchomości) prawdopodobieństwo wystąpienia opóźnień w procesie rozszerzenia Strefy jest także odpowiednie wyższe (wszyscy inwestorzy „jadą na jednym wózku”). Wystąpienia wskazanych opóźnień jest dolegliwe z uwagi na ograniczenie, iż tylko nakłady inwestycyjne poniesione po skutecznym rozszerzeniu i uzyskaniu zezwolenia będą kosztem kwalifikowanym (a więc będą zwiększać wartość limitu dostępnego zwolnienia podatkowego).

Dodatkowo, przedsiębiorcy musieli też niejednokrotnie czekać z rozpoczęciem inwestycji do czasu zamknięcia całego procesu rozszerzenia i uzyskania zezwolenia. W tym zakresie, na dniach spodziewane jest jednak zatwierdzenie przez Radę Ministrów nowych wytycznych, umożliwiających wydawanie ponownie przez Ministra Gospodarki tzw. listów intencyjnych, które potwierdzają możliwość rozpoczęcia inwestycji przez przedsiębiorców jeszcze przed zakończeniem procesu rozszerzenia Strefy.

Warto wskazać, że ciągu najbliższych dni Rada Ministrów powinna też przyjąć nowe wytyczne dotyczące obniżenia wskazanych kryteriów rozszerzenia SSE – propozycja Ministerstwa Gospodarki to obniżenie obecnych wymogów o 20-30 proc. Wprowadzenie niniejszych udogodnień dla inwestorów wymagać będzie jednak zmian we właściwym  rozporządzeniu.