Przy corocznej ocenie organów Spółek Zarządzających minister nie brał pod uwagę najważniejszego w ocenie NIK aspektu działania tych Spółek, tj. czy ich działalność przyczynia się do rozwoju określonych dziedzin działalności gospodarczej specyficznych dla danego regionu, nowych rozwiązań innowacyjnych czy też zagospodarowania terenów SSE.
Minister w dowolny sposób traktował ustalone zasady dotyczące poziomu kosztów kwalifikowanych. W latach 2015-2017 czterokrotnie nie zastosował ustalonych przez siebie zasad, akceptując wynegocjowane przez czterech przedsiębiorców warunki zezwolenia umożliwiające uznanie za koszty kwalifikowane wydatków o 20% wyższych od maksymalnego poziomu.
Natomiast minister prawidłowo wykonywał formalne obowiązki przy procedurach zmiany granic SSE i udzielania przedsiębiorcom zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na ich terenie. Niestety nierzadko procedowanie wniosku trwało nawet 18 miesięcy, a to z powodu braku do 2016 r. wytycznych określających wymagania wobec wniosków SZS o zmianę granic Stref. Minister nie wydał nowych przepisów wykonawczych do ustawy o SSE dotyczących możliwości obejmowania granicami Strefy po 2 lipca 2017 r. terenów prywatnych.
(fot. pixabay.com)
Reklama
Reklama
Uchwalenie Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji, która wprowadziła możliwość inwestowania na preferencyjnych warunkach na obszarze całego kraju, zlikwidowało nieprawidłowości stwierdzone przez NIK w zakresie rozszerzania obszarów SSE. Na wymierne efekty działania nowego prawa trzeba jednak zaczekać.
SZS przeprowadzały przetargi i rokowania w sprawie udzielenia zezwolenia na działalność w SSE zgodnie z przepisami. System udzielania zezwoleń nie promował jednak przedsięwzięć gospodarczych, które w największym stopniu przyczyniłyby się do realizacji celów, na które miała być ukierunkowana pomoc publiczna związana z działalnością w SSE - jedynie ok. 30% inwestycji objętych zezwoleniami udzielonymi w latach 2015-2017 spełniało kryterium sektorów priorytetowych. Zarządzający gospodarowali mieniem SSE poprawnie, ale niedostatecznie sprawnie, przez co nie zdołano obniżyć koszt utrzymania Stref i zapewnić pełniejszą realizację celów.
Reklama
SZS niedostatecznie angażowały środki finansowe w inwestycje infrastrukturalne na obszarach należących do SSE, choć dysponowały tu dużymi nadwyżkami.
Udział gruntów niezagospodarowanych w latach 2014-2017 (wg stanu na koniec roku) zwiększył się z 38,2% do 39,4% powierzchni SSE. Zdecydowana większość (średnio ¾) nie była objęta żadnymi postępowaniami w celu uzyskania zezwolenia na prowadzenie tam działalności gospodarczej, ponieważ SZS przyjęły zasadę, że wszczęcie procedury przetargowej następuje, gdy zgłosi się inwestor z konkretnym projektem.
Sześć SZS w umowach zawieranych z przedsiębiorcami nielegalnie rozszerzyło zakres kosztów związanych z administrowaniem Strefą w stosunku do poziomu przewidzianego regulaminem zatwierdzonym przez Ministra.
Z punktu widzenia makroekonomii działalność SSE nie zmniejszyła dysproporcji w rozwoju regionalnym kraju. Najwięcej inwestycji zagranicznych przyciągały regiony o silnej pozycji. Nowe inwestycje chętnie lokowane były w działających tam specjalnych strefach ekonomicznych.
