Grunty inwestycyjne dla biznesu

Warto zwrócić uwagę na fakt, że inwestując na terenach należących do SSE sprzed ustawy z 2018 r. przedsiębiorca może liczyć na maksymalny okres zwolnienia z podatku dochodowego, czyli 15 lat, nawet jeżeli w całym regionie  obowiązuje krótszy okres zwolnienie (10 lub 12 lat). Ta sama zasada dotyczy inwestycji realizowanych w minimum 51 proc. na dawnych terenach strefowych. 

Przedsiębiorcy, którzy posiadają zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE, będą mogli korzystać z przysługujących im przywilejów do końca 2026 r., jednak nowe zezwolenia na działalność w SSE od 1 stycznia 2019 r. nie są już wydawane, bo zastąpiły je decyzje o wsparciu wydawane na podstawie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji. 

Zgodnie z danymi Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii od początku swojego funkcjonowania aż do końca 2019 r. specjalne strefy ekonomiczne przyciągnęły inwestycje warte blisko 132 mld złotych, a przedsiębiorstwa funkcjonujące w ramach SSE stworzyły ponad 388 tys. miejsc pracy. W specjalnych strefach ekonomicznych zainwestowało ponad 2 tyś. firm. Kapitał zainwestowany w SSE w ponad 62 proc. pochodził z pięciu krajów: Polski, Niemiec, Holandii, Luksemburga i USA. Największy udział w skumulowanej wartości inwestycji mieli przedsiębiorcy z branży motoryzacyjnej (prawie 25,6 proc). Kolejne miejsca zajęli producenci wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (prawie 9,7 proc.) oraz wyrobów metalowych (ok. 7,5 proc.).

Najwyższą wartość nakładów inwestycyjnych ulokowano w strefach: Łódzkiej, wałbrzyskiej i katowickiej,  a natomiast najmniej inwestycji trafiło do strefy starachowickiej i słupskiej. Najwięcej nowych miejsc pracy w tym okresie powstało w strefie katowickiej, wałbrzyskiej i mieleckiej, najmniej zaś w strefie słupskiej i starachowickiej.

Polskie strefy ekonomiczne są cenione od wielu lat na całym świecie, o czym świadczą wysokie miejsca w międzynarodowych rankingach. W najnowszym rankingu fDi Magazine Łódzka SSE została uznana za najlepszą strefę w Europie oraz 3. na świecie. Została również wybrana najlepszym miejscem  do lokowania inwestycji przez małe i średnie przedsiębiorstwa.

Nowa rola SSE

W ustawie z 2018 r. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii określiło na nowo rolę specjalnych stref ekonomicznych.

Po pierwsze, SSE odpowiedzialne są za wydawanie w imieniu ministra do spraw gospodarki (obecnie ministra rozwoju, pracy i technologii) decyzji o wsparciu nowych inwestycji w ramach instrumentu PSI jako Zarządzający Obszarami. Zarządzającymi Obszarami jest 14 spółek, które rozpatrują wnioski i wydają decyzje o wsparciu nowych inwestycji. Zarządzający Obszarem jest jednocześnie spółką zarządzającą terenami specjalnych stref ekonomicznych, czyli są to te same spółki. Różnice wynikają z przyjętego nazewnictwa. Zarządzający Obszarami mają możliwość wydawania decyzji o wsparciu nowych inwestycji na znacznie większym obszarze niż w przypadku terenów w granicach SSE.

Do tej pory, od początku istnienia PSI (wrzesień 2018 r.) do końca października 2020 r. wydano na nowych zasadach łącznie 680 decyzji o nowych inwestycjach, których łączna wartość wyniosła 29 mld zł. W tym czasie inwestorzy zadeklarowali utworzenie 12 450 nowych miejsc pracy.  

Po drugie, kolejnym zadaniem SSE jest wykonywanie kontroli realizacji warunków zawartych w decyzji o wsparciu. Specjalne strefy ekonomiczne mają również prowadzić działania promujące  działalność gospodarczą i nowe inwestycje. Wiele stref urządza cyklicznie warsztaty szkoleniowe m.in. z zakresu prawa podatkowego czy nowych możliwości uzyskania wsparcia dla firm. W przypadku Łódzkiej SSE działa np. Strefa Rozwoyou wspierająca firmy w uzyskaniu funduszy na szkolenia dla pracowników. Strefy zajmują się również pokazaniem inwestorom zagranicznym potencjału Polski i udziałem w zagranicznych misjach handlowych.

Celem funkcjonowania SSE jest także podejmowanie działań przyczyniających się do polepszenia współpracy między przedsiębiorcami, lokalną społecznością oraz partnerami społecznymi. Strefy mają długoletnie doświadczenie we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego np. w celu wybudowania nowego przystanku autobusowego przy powstającym zakładzie produkcyjnym.

Do obowiązków SSE należy również współpraca w zakresie uwzględniania w procesie kształcenia potrzeb rynku pracy. Strefy wspierają pracodawców organizując szkolenia dla pracowników czy współpracując z szkołami zawodowymi w celu wykształcenia przyszłych pracowników pod kątem potrzeb lokalnych inwestorów poprzez kształcenie dualne. Przykładowo Łódzka SSE stworzyła we współpracy z inwestorami innowacyjne Technikum Automatyki i Robotyki, aby wykształcić kadrę na potrzeby Przemysłu 4.0.

Dodatkowo w ramach nowej roli SSE zajmują się tworzeniem narzędzi na rzecz rozwoju innowacyjnej gospodarki przykładowo poprzez tworzenie struktur klastrowych. Do zadań strefowych należy także rekomendowanie przedsiębiorcom optymalnej lokalizacji nowych inwestycji. 

Tereny inwestycyjne

Wydaje się, że jedną z największych zalet SSE są świetnie przygotowane tereny inwestycyjne. Specjalne strefy ekonomiczne powstawały głównie w regionach wysoko uprzemysłowionych, często w oparciu o infrastrukturę po tracącej na znaczeniu gałęzi przemysłu. Dodatkowo w ciągu dwóch dekad zarządzający SSE skutecznie pozyskiwali fundusze, w tym również fundusze unijne, na odpowiednie przygotowanie gruntów i towarzyszącej im infrastruktury. Dzięki temu mają możliwość zaoferowania działek zarówno pod inwestycje typu greenfield jak i brownfield. Na przykład Łódzka SSE oferuje świetne tereny dla branży przemysłowej w centrum Polski, w pobliżu autostrad A1 i A2 oraz trasy  szybkiego ruchu S8.

W 2019 r. 54 proc. inwestycji realizowanych w ramach PSI znalazła się poza terenem SSE, a do lipca 2020 r. wskaźnik ten wzrósł do 71 proc. Jednocześnie pamiętając, że tereny w ramach SSE stanowią niecałe 1 proc. terytorium Polski widać, że strefowe działki nadal są bardzo atrakcyjne dla inwestorów.

Tereny wstępujące w ramach SSE mogą się również zwykle pochwalić dostępnością wykwalifikowanej siły roboczej, zarówno ze względu na tradycje przemysłowe tych regionów, jak i działania SSE. 

W ramach SSE dostępne są nie tylko uzbrojone działki.  Wiele SSE przygotowało powierzchnie biurowe wraz z w pełni wyposażonymi salami konferencyjnymi na wynajem. Istnieje też możliwość wynajęcia w ramach stref hal magazynowych i produkcyjnych, a nawet budowy powierzchni build to suit pod potrzeby konkretnego inwestora. Przykładem może być działający na terenie Łódzkiej Specjalne Strefy Ekonomicznej Park Przemysłowy Stokowska dysponujący nowoczesną halą produkcyjno-magazynową.

Strefy pełnią w regionach również ważną rolę w rozwoju innowacyjnego przemysłu. Na terenie Pomorskiej i Krakowskiej SSE działają parki technologiczne z rozbudowaną infrastrukturą do badań i rozwoju, zaś w Łódzkiej SSE rozwija się przemysł 4.0 oparty o 5G. W Łodzi trwa budowa 5G Lab na terenie Fabryki Grohmana. W większości SSE istnieją klastry branżowe oraz inkubatory lub akceleratory wspierające start-upy.

PARTNERZY TEMATU