Z Teresą Kamińską, prezes Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, rozmawia Marta Śniegocka.

Jak prognozują Państwo liczbę nowych zezwoleń w 2015 roku?

Ubiegły rok zamknęliśmy rekordowymi wynikami, Strefa wydała 35 zezwoleń na prowadzenie działalności na terenie Pomorskiej SSE, w których przedsiębiorcy zadeklarowali poniesienie nakładów inwestycyjnych wielkości ok. 2,5 mld złotych oraz utworzenie 1035 nowych miejsc pracy. Mamy świadomość, że w związku ze zmianą przepisów dot. pomocy publicznej  ubiegłoroczny sukces niełatwo będzie powtórzyć.

W pierwszym kwartale 2015 r. Pomorska SSE wydala już 5 nowych zezwoleń na prowadzenie działalności w Strefie (deklarowane nakłady ponad 62 mln zł). Obecnie prowadzimy rozmowy z kilkoma firmami z branży metalowej, odzieżowej, chemicznej, elektrycznej i materiałów budowlanych, które pragną realizować projekty inwestycyjne na terenach objętych granicami Strefy. Zakładamy, że do końca roku zezwoleń będzie ok. 20. Jak co roku Pomorska SSE liczy też na reinwestycje - mamy wiele firm, które bardzo sobie cenią naszą dotychczasową współpracę i myślą o jej poszerzeniu.

Planujemy też powiększenie Strefy o nowe tereny inwestycyjne w woj. pomorskim, kujawsko - pomorskim i wielkopolskim, co w efekcie umożliwi wejście to PSSE kolejnym inwestorom.

Pierwsze miesiące 2015 roku były w strefach pracowite m.in. ze względu na nałożenie na strefy nowych zadań, w tym promocję szkolnictwa zawodowego. Jak Pomorska SSE realizuje to zadanie?

Oferta edukacyjna szkół zawodowych w Polsce nie zawsze odpowiada wymogom rynku pracy. Zmiana tej sytuacji jest zadaniem pilnym, a zarazem długofalowym i wymagającym współdziałania nie tylko władz oświatowych i samorządów ale i przedsiębiorców, partnerów społecznych i samych szkół. Szansą dla programu naprawczego jest znowelizowana ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych, która obliguje spółki zarządzające strefami do prowadzenia współpracy ze szkołami i uczelniami.

Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna sp. z o.o. inicjuje i realizuje zadania na rzecz łączenia środowiska biznesu z edukacją. Aktywizujemy szkoły zawodowe do dostosowywania programu nauczania do potrzeb nowoczesnej gospodarki i pracodawców strefowych do włączania się w proces kształcenia zawodowego w zasadniczych szkołach zawodowych, technikach i szkołach policealnych. Powyższy program jest wdrażany w 4 województwach, na terenie których Strefa prowadzi działalność. Kluczową rolę w jego realizacji odgrywa powołany w ubiegłym roku Strefowy Klaster Edukacyjny. Sygnatariuszami Klastra są: Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o., Pomorska Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Fundacja Pozytywne Inicjatywy.

W naszej Strefie prowadzą działalność inwestorzy, którzy mogą być przykładem wzorowej współpracy  ze szkołami zawodowymi lub Centrami Doskonalenia Zawodowego w regionie. Dzięki inicjatywie PSSE przy wsparciu środków finansowych w ramach POWER wiele firm zamierza przyjąć uczniów na praktyki, staże zawodowe, czy też aktywnie włączyć się w proces dydaktyczny w szkołach. Są to np.: Iternational Paper Kwidzyn  Sp. z o.o. (Pomorska SSE, podstrefa Kwidzyn), Plastica Sp. z o.o. (Pomorska SSE, podstrefa Kowalewo Pomorskie), Crist S.A. (Pomorska SSE, podstrefa Gdynia), Mondi Świecie Sp. z o.o. (Pomorska SSE, podstrefa Świecie), Flextronics International Poland Sp. z o.o. (Pomorska SSE, podstrefa Tczew), Steico Sp. z o.o. (Pomorska SSE, podstrefa Czarna Woda).

Pomorska SSE współpracuje również z kilkoma szkołami np. z Zespołem Szkół Technicznych w Gdyni, Zespołem Szkół Technicznych w Toruniu, Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Gdańsku i Toruniu, Technikum Informatycznym im. M. Płażyńskiego w Pucku. W ramach naszych działań otaczamy uczniów tych szkół stałym wsparciem oraz tworzymy optymalne warunki do odbywania praktyk u przedsiębiorców.

Kolejnym nowym zadaniem stref jest inspirowanie powstawania klastrów. Pomorska SSE ogłosiła niedawno udział w Bałtyckim Klastrze Turystyki Zdrowotnej oraz Klastrze Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej. Dlaczego właśnie te zagadnienia są ważne dla PSSE?

Idea klasteringu jako elementu rozwoju regionalnego jest bliska naszej Strefie od lat. PSSE jest zaangażowana obecnie w 14 inicjatyw klastrowych.

Decyzja o wsparciu Bałtyckiego Klastra Turystyki Zdrowotnej wpisuje się w politykę CSR Spółki. Klaster  jednoczy ok. 50 firm i instytucji z województwa pomorskiego, które będą  wspólnie pracować na rzecz wykreowania województwa pomorskiego na atrakcyjną destynację turystyki zdrowotnej dla polskich oraz zagranicznych turystów. Efektem długofalowym działania Klastra będzie wzrost zatrudnienia, poprawienie poziomu oferty medyczno-turystycznej, wzrost dochodów ludności.
Problematyka turystyki zdrowotnej stanowi bardzo złożony problem, a tym samym świetny sposób na biznes dla polskich przedsiębiorców branży medycznej, kosmetycznej hotelarskiej i SPA. Połączenie wewnętrznej podaży tych usług z popytem krajowym i zagranicznym, zapewni sytuację typu „Win-Win”. Przed naszym przemysłem zdrowotnym jeszcze długa droga, poprzez międzynarodowe certyfikacje bezpieczeństwa i jakości (rozpoznawalne przez turystów z całego świata), ale przykład Turcji, gdzie tego typu usługi są dopracowane do perfekcji pokazuje, że zaangażowaniu prywatnych inwestorów i Państwa, umożliwia międzynarodowy sukces.

Dlaczego ważny jest dla nas  Klaster Kosmiczny i Satelitarny? Już kilka lat temu  Pomorska SSE zaczęła wspierać działania lokalnej nauki na rzecz rozwoju technologii kosmicznych np. podczas prac nad pierwszym na świecie zegarem pulsarowym. Kolejne lata pokazały, że silne w IT Trójmiasto przyciąga zainteresowanie przemysłu kosmicznego. W grudniu 2014 roku PSSE  została członkiem konsorcjum budowy Radioteleskopu Heweliusz RT90+. W lutym Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) podpisała umowę najmu dla siedziby Agencji w Gdańskim Parku Naukowo Technologicznym. Obecnie przeprowadzane są uzgodnienia i postępowania, które doprowadzą do utworzenia warunków pracy dla przyszłej kadry POLSA. W marcu tego roku PSSE sp. z o.o. przystąpiła do Klastra Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej.  Klaster tworzy blisko 40 podmiotów, w tym przedsiębiorstwa i instytucje badawcze związane z sektorem inżynierii kosmicznej i satelitarnej oraz działalnością innowacyjną zorientowaną na technologie kosmiczne.

Celem klastra jest stymulowanie działalności innowacyjnej poprzez sieciowanie i korzystanie ze wspólnego zaplecza technologicznego, a także wymiana wiedzy i transfer technologii.  W ramach klastra mają być prowadzone badania nad technologiami cywilnymi, a także kluczowymi z punktu widzenie bezpieczeństwa i obronności kraju. Jest to kolejny dowód na to, że biznes razem z nauką chce rozwijać technologie kosmiczne w Polsce, przy finansowym wykorzystaniu środków własnych, krajowych oraz funduszy europejskich.

Od kilku lat trwają prace nad Bałtyckim Portem Nowych Technologii (BPNT) w Gdyni. Na kiedy przewidziane jest zakończenie prac, jakie obiekty zostaną otwarte w najbliższym czasie i czy inwestorzy wykazują zainteresowanie BPNT?

Bałtycki Port Nowych Technologii (BPNT) to innowacyjny projekt biznesowy Pomorskiej SSE, łączący proces rewitalizacji terenów po dawnej Stoczni Gdynia SA i wspierający rozwój przedsiębiorczości na Pomorzu. W ciągu ostatnich trzech lat Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna na terenie po Stoczni Gdynia zrealizowała szereg projektów, mających na celu pozyskanie innowacyjnych firm i nowych inwestorów. Strefa, wspólnie z władzami miasta Gdyni, brała udział pracach nad tworzeniem planu zagospodarowania przestrzennego, zbudowała zaplecze biurowo – konferencyjne dla firm z branży stoczniowej, zapewniła komercjalizację budynku G-330 zwanego „Akwarium” (2012) oraz zbudowała prawie 10 km sieci kanalizacji sanitarnej, wodociągowej i odprowadzania wód opadowych. Strefa uczestniczyła też w budowie sieci energetycznej i ciepłowniczej. Pod koniec 2014 roku zakończona została inwestycja modernizacji dróg na terenie stoczniowym oraz budowa nowego, przystosowanego do transportu wielkogabarytowego, ronda przy wjeździe na tereny stoczniowe.

Obecnie trwają prace związane z przebudową i modernizacją budynku G321 zwanego „Pentagonem”, w którym w drugiej połowie roku będzie funkcjonował tzw. Park Konstruktorów. Park będzie miejscem dla wszystkich kreatorów, projektantów i inżynierów, w którym będą rozwijali zaawansowane projekty technologiczne "od koncepcji do produktu". Część wyposażenia zapewni PPNT (Pomorski Park Naukowo Technologiczny), w ramach realizowanego projektu dofinansowanego z funduszy unijnych - Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, inwestycja Gminy Gdynia i Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Powstaną tam powierzchnie laboratoryjne i prototypownie, z których będą korzystać firmy innowacyjne, m.in. z branży stoczniowej. W dalszych planach jest też modernizacja budynku dawnej elektrociepłowni.

Oprócz BPNT Strefa przygotowała dla inwestorów zainteresowanych rozwojem technologii Gdański Park Naukowo-Technologiczny oraz współpracuje z licznymi uczelniami i ośrodkami badawczymi. Jaka Pani zdaniem forma wsparcia jest kluczowa dla innowacyjnych firm ?

Uważam, że firmy innowacyjne są przyszłością każdej gospodarki, dlatego PSSE zapewnia swoim inwestorom i przedsiębiorcom warunki do inicjowania i rozwijania współpracy nauki z biznesem. W tym celu, wspólnie z Samorządem Województwa Pomorskiego, miastem Gdańsk oraz Politechniką Gdańską powołaliśmy do życia Gdański Park Naukowo-Technologiczny. W GPN-T ulokowało swoje siedziby ponad 120 innowacyjnych firm, głównie z szeroko rozumianej branży  informatycznej  oraz biotechnologicznej.

Trudno określić, który z instrumentów wsparcia – zwolnienia podatkowe, infrastruktura parkowa czy możliwość współpracy z uczelniami wyższymi jest najważniejszy przy wybieraniu lokalizacji przez innowacyjne podmioty strefowe. Wszystkie atuty Pomorskiej SSE są równie ważne. Stale poszerzając swoją ofertę o nowe pomysły - takie jak np. Edu Przedszkole, indywidualny Business Coaching, Data Center  czy  bezpłatne porady prawne - Strefa  dba o to, by każdy innowacyjny pomysł przeradzał się w prężną firmę.

Plan ratunkowy Stoczni Gdańskiej zakłada, że część terenów trafi do Pomorskiej SSE. Czy Strefa ma już wizję zagospodarowania tych terenów?

Pomorska SSE planuje działania zmierzające do pozyskania inwestorów, którzy na działkach na tzw. Wyspie Ostrów przygotowanych przez Strefę  i objętych jej granicami będą chciały ulokować swój biznes. Ale to już temat na kolejną rozmowę.