Jak wynika z najnowszego raportu EY „Przewodnik po polskim rynku nieruchomości 2023”, wojna w Ukrainie i utrzymujące się skutki ekonomiczne pandemii nie zachwiały większością sektorów rynku nieruchomości z wyjątkiem segmentu mieszkaniowego. Całkowita wartość inwestycji w Polsce wyniosła aż 5,8 mld euro. W czasie, gdy mniejsza dostępność kredytów hipotecznych spowodowana podniesieniem podstawowej stopy procentowej i wyższą inflacją, zahamowała rozwój rynku mieszkaniowego dla osób fizycznych, to sektor prywatnego wynajmu instytucjonalnego (PRS) znalazł się w centrum uwagi jako alternatywna klasa aktywów, przyciągając 4% wolumenu inwestycji.
Dostosowanie do niekorzystnej rzeczywistości
Polska gospodarka jest w stosunkowo dobrej kondycji, jednak część funduszy przyjęła postawę wyczekującą. Ze względu na zewnętrzną niepewność rynkową, przekroczenie wolumenu inwestycji z lat 2021-2022 może okazać się wyzwaniem w 2023 roku.
Sektor biurowy
W sektorze biurowym kontynuowane jest wdrażanie hybrydowego modelu pracy. Zmieniają się także oczekiwania najemców odnośnie warunków najmu, które stają się coraz bardziej elastyczne pod względem wielkości zajmowanej powierzchni, jak i czasu trwania umowy. Widoczny jest także trend w zakresie zwiększonych wymagań odnośnie standardu i funkcji powierzchni, zapewnienia komfortu oraz bezpieczeństwa i ochrony pracy. Utrzymująca się na wysokim poziomie inflacja skutkuje wzrostem indeksacji czynszów, a także rosnącymi kosztami eksploatacji. To może również wpłynąć na popyt najemców.
(fot. freepik.com)
Reklama
Reklama
Sektor handlowy
Następuje zmiana struktury popytu na powierzchnię handlową z naciskiem na wygodę i różnorodność oferty stąd popularność obiektów typu convenience. Wysoka inflacja przyczyniła się także do wzrostu popularności zakupów w dyskontach i outletach.
Inwestycje w zielone rozwiązania
We wszystkich sektorach istotną rolę odgrywa kwestia ESG. Wraz z rosnącymi cenami energii oczekuje się, że właściciele nieruchomości będą bardziej skłonni do inwestowania w zielone rozwiązania. Efektywność energetyczna i mniejsze zużycie zasobów zmniejszają wydatki operacyjne i konserwacyjne. Zielone budynki są bardziej odporne na wahania kosztów energii i mediów, co ma kluczowe znaczenie w dobie obecnego globalnego kryzysu energetycznego. Nieruchomości spełniające wymogi ESG przyciągają szerszą pulę potencjalnych najemców, zwiększając popyt i ograniczając liczbę pustostanów, a także potencjalnych inwestorów, skłonnych do zapłacenia wyższej ceny za zielone aktywa.
Reklama
Najważniejsze regulacje kształtujące rynek
Rok 2022 przyniósł istotne zmiany w polskim systemie prawno-podatkowym. Do najbardziej znaczących z nich należą:
Prawo budowlane - rok 2022 przyniósł kontynuację nowelizacji ustawy ze zmianami wprowadzanymi sukcesywnie do kwietnia 2023 r. mającej na celu optymalizację procesu inwestycyjno-budowlanego. Przykładowe zmiany to m.in. rozszerzenie katalogu obiektów budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę oraz wprowadzenie Elektronicznego Dziennika Budowy do rejestrowania w formie internetowej postępu prac budowlanych i wszystkich czynności towarzyszących.
Ustawa deweloperska - od 1 lipca 2022 r. zaczęły obowiązywać nowelizacje, w których najistotniejszą zmianą jest utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Ma on chronić środki wpłacane przez nabywców. Deweloperzy mają obowiązek płacić składki do Funduszu od każdej wpłaty nabywców (maksymalnie 2% dla otwartych mieszkaniowych rachunków powierniczych i 0,2% dla zamkniętych mieszkaniowych rachunków powierniczych).
Amortyzacja podatkowa - od 1 stycznia 2023 roku podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych. Ograniczenia w amortyzacji podatkowej mogą dotykać także pozostałych rodzajów nieruchomości, w zależności od ich ujęcia dla potrzeb rachunkowych.
Reklama
Podatek od przerzuconych dochodów - od 2022 roku na polskie podmioty nakładany jest nowy podatek od przerzuconych dochodów, który wynosi 19% kosztów z wskazanych w ustawie tytułów, poniesionych na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych.
Wyzwania dla rynku nieruchomości w 2023 r.
Przedsiębiorstwa stoją w obliczu wielu nadzwyczajnych zdarzeń, począwszy od kryzysu kosztów utrzymania i inflacji, poprzez wzrost stóp procentowych, wojnę na Ukrainie, aż po wielorakie następstwa pandemii. Ocena potencjalnych skutków dla spółek i sposobu ich odzwierciedlenia w sprawozdaniach finansowych MSSF będzie miała kluczowe znaczenie dla sprawozdawczości finansowej.
Nadchodzący rok będzie z pewnością oferował wiele interesujących możliwości w sektorze nieruchomości. Przyniesie również wyzwania związane z sytuacją zewnętrzną i szybko zmieniającymi się wzorcami popytu. Kluczem do sukcesu będzie elastyczność i gotowość. Dostosowanie się do nowych warunków, uwzględnienie ESG jako priorytetu i holistyczne spojrzenie na sektor to droga do sukcesu. Przewodnik po polskim rynku nieruchomości 2023 wyznacza kierunki rozwoju rynku na kolejne.
