Rekordowy popyt w Warszawie w 2013 r., poza stolicą Kraków, Wrocław, Katowice i Trójmiasto utrzymują pozycję liderów pod kątem popytu i powierzchni w budowie Eksperci Jones Lang LaSalle podsumowali dane i trendy na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie i największych miastach Polski na koniec IV kw. 2013 r.
- 2013 był rekordowym rokiem w segmencie powierzchni biurowych w Warszawie. Popyt brutto w minionych 12 miesiącach zamknął się wartością 633 000 mkw. i był najwyższym w historii stołecznego rynku. Z kolei skala nowych umów, podpisanych w 2013 r. na 451 000 mkw., potwierdza, że najemcy są w większym stopniu niż wcześniej otwarci na relokację i zmianę adresu na biuro odpowiadające im pod względem standardu, wielkości oraz oczywiście ceny. 2013 był również wyjątkowy pod kątem nowej podaży. Na rynek trafiło 300 000 mkw. nowych biur w takich projektach jak m.in. Plac Unii, Konstruktorska Business Center, Miasteczko Orange, T-Mobile Office Park czy Wola Center, co jest najwyższym wynikiem od 2000 r. Szacujemy, że w 2014 r. warszawski rynek wzbogaci się o kolejne 320 000 mkw. powierzchni, z której już ponad 35 proc. zostało zabezpieczone umowami przednajmu - mówi Anna Młyniec, dyrektor działu wynajmu powierzchni biurowych i reprezentacji najemcy, Jones Lang LaSalle.
Popyt brutto wyniósł w IV kw. 115 000 mkw., z czego 86 000 mkw. stanowiły nowe umowy. Największe kontrakty w IV kw. to umowy przednajmu zawarte przez: firmę z branży FMCG (10 100 mkw., Pacific), KPMG (8 300 mkw., Gdański Business Centre) oraz IBM (5 500 mkw., The Park A2), który dodatkowo przedłużył swoją umowę na 5 300 mkw. w Wiśniowy Business Park. Znaczące renegocjacje przeprowadziły m.in. firmy Budimex (6 200 mkw., Stawki 40) czy Mondelez (3 600 mkw., Trinity Park III).
W 2013 r. popyt brutto w głównych miastach w Polsce , poza Warszawą wyniósł 370 000 mkw. i był porównywalny do zarejestrowanego w 2012 r. 88,000 mkw. przypadło na IV kw. Największą aktywność najemców w ubiegłym roku zaobserwowano w Krakowie, Wrocławiu i Katowicach, natomiast w IV kw. pod tym względem prym wiodły Trójmiasto, Kraków i Wrocław. Największe umowy najmu w ostatnim kwartale zawarły: Thomson Reuters (odnowienie, 9 000 mkw., Baltic Business Center, Trójmiasto), poufny najemca z branży konsultingowej (przednajem 6 770 mkw., Silesia Business Park A, Katowice), RWE (przednajem 3 150 mkw., Bonarka4Business bud. E, Kraków) czy DHL (odnowienie, 3 050 mkw., Targowa 35, Łódź).
Podaż
W 2013 r. warszawski rynek wzbogacił się o 300 000 mkw., a całkowite stołeczne zasoby biurowe wyniosły na koniec roku 4 113 000 mkw. W budowie pozostaje dalsze 591 000 mkw. W ubiegłym roku zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w głównych miastach w Polsce zwiększyły się o ok. 280 200 mkw., z czego ok. 75 000 mkw. przypadło na IV kw. Nowych biur w IV kw. przybyło przede wszystkim we Wrocławiu (Aquarius Business House faza II oraz Millenium Tower IV); Krakowie (głównie Bonarka 4 Business bud. D i Nautilius); Trójmieście (Alchemia faza I) i Lublinie (m.in.: Nord Office Park B&C i JPBC Business Center). Innym oddanym w IV kw. projektem jest Euro-Centrum VIII w Katowicach. Warto też odnotować, że Lublin przekroczył poziom 100 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
Obecnie w głównych miastach Polski poza Warszawą w aktywnej budowie pozostaje ok. 493 200 mkw. powierzchni biurowej, z czego ok. 340 000 mkw. jest wstępnie planowane na ten rok. Najwięcej biur powstaje w Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście. Na koniec IV kw. 2013 r. całkowite zasoby biurowe w Polsce wyniosły łącznie ok. 6 800 000 mkw. W tym roku rynek może wzbogacić się łącznie o ponad 600 000 mkw.
Wskaźnik powierzchni niewynajętej
Wysoka aktywność budowlana deweloperów, pomimo bardzo dobrych poziomów popytu, wpływa na lekki wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej. Z analiz Jones Lang LaSalle wynika, że trend ten utrzyma się w 2014 r. Pod koniec 2013 r. pustostany w Warszawie wynosiły 11,7 proc. (0,8 pp więcej niż w III kw.), co oznacza, że w stolicy na najemców czeka około 481 000 mkw. wolnej powierzchni biurowej. Na koniec IV kw. 2013 r. współczynnik pustostanów utrzymywał się na stabilnym poziomie na sześciu z ośmiu głównych rynków biurowych w Polsce (z wyłączeniem Warszawy). Zwyżkowe presje na wskaźnik w odniesieniu do ubiegłego kwartału odnotowano w Lublinie i Szczecinie. W 2014 r. na niektórych rynkach, z wysoką aktywnością deweloperów, możliwy jest wzrost wskaźnika pustostanów.
W IV kw. 2013 r. najwyższe czynsze transakcyjne za mkw. miesięcznie pozostały na poziomie porównywalnym z III kw. i wyniosły 22-24 euro w Centrum oraz 14,50-14,75 euro poza nim (np. na Mokotowie). Stawki czynszowe w najlepszych obiektach biurowych poza Warszawą kształtują się od 11-12 euro Lublinie do 15,50 euro za mkw. miesięcznie we Wrocławiu.
