Jones Lang LaSalle podsumowali dane i trendy na rynku nieruchomości biurowych w Warszawie i największych miastach Polski na koniec I kw. 2013 r.
Aktywność najemców na warszawskim rynku najmu nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. W I kw. 2013 r. popyt netto (bez renegocjacji) wyniósł 98 700 mkw., a brutto ponad 155 000 mkw., co stanowi odpowiednio 16 proc. i 24 proc. wzrost w porównaniu do I kw. 2012 r. Umowy przednajmu stanowiły 30 proc. całkowitego popytu netto, a największe z nich zawarł Konsalnet (8 200 mkw., w budynku budowanym na własne potrzeby) oraz Schneider (7 000 mkw., Park Rozwoju na Mokotowie). Umowy najmu, obydwie na Mokotowie, przedłużył BNP Paribas (11 000 mkw. w Trinity Park II) oraz Play (9 600 mkw. w Marynarska BP, który dobrał też powierzchnię biurową w obiekcie).
Poza Warszawą, w głównych miastach Polski, popyt wzrósł o 7 proc. względem poprzedniego kwartału i osiągnął wartość 100 000 mkw., a największą aktywność najemców zaobserwowano w Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Popyt netto w tym okresie wyniósł 79 300 mkw. (3 proc. wzrostu względem IV kw. 2012 r.) 40 proc. podpisanych transakcji stanowiły umowy przednajmu, z czego największe zawarły: Getin Holding (ok. 12 000 mkw., Sky Tower, Wrocław), Polski Koks (6 150 mkw. w Polski Koks HQ, Katowice), Getin Bank (6 000 mkw., LC Corp Tower I, Katowice), Brown Brothers Harriman (4 700 mkw., Orange Office Park – Amsterdam, Kraków) i Netia (3 650 mkw., West House 1B faza I, Wrocław). Inne znaczące transakcje to m.in. Google (odnowienie i ekspansja, 3 650 mkw., Rynek 12/13, Wrocław), Pekao SA (nowa umowa, 2 900 mkw., Bit Komputer, Kraków), Geoban (odnowienie i ekspansja, 2 800 mkw., Łużycka Office Park, Trójmiasto) oraz UBS (nowa umowa, 2 750 mkw., Green Office C, Kraków).
W I kw. w Warszawie do użytku oddano 76 200 mkw., a kolejne 238,000 mkw. zostanie ukończonych do końca tego roku. Aktywność deweloperów nieznacznie maleje z roku na rok, ale nadal pozostaje na stosunkowo wysokim poziomie – na koniec I kw. w budowie pozostawało 576 000 mkw. Warto również wspomnieć, że w analizowanym kwartale, zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na Mokotowie przekroczyły 1 milion mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
W I kw. zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w głównych miastach w Polsce, poza Warszawą, zwiększyły się o ok. 98 000 mkw., z czego 40 proc. przypadło na Wrocław (m. in. w Sky Tower – 28 500 mkw. i Green Towers B – 10 700 mkw.), a 32 proc. na Trójmiasto (m. in. dwa kolejne budynki w ramach Olivia Business Centre: Olivia Tower - 14 240 mkw. i Olivia Point – 9 600 mkw.). Inne projekty to: Baltic Business Park (9 870 mkw.) czy Piastów Office Center A (7 000 mkw.) w Szczecinie. Co ciekawe, Wrocław, jako kolejny po Krakowie, przekroczył poziom 500 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Obecnie w głównych miastach Polski w budowie pozostaje około 427 800 mkw. powierzchni biurowej, z czego 71 100 mkw. prawdopodobnie zostanie oddane do użytku w II kw. 2013 r. (60 proc. jest już wynajęte). Najwięcej nowej powierzchni powstaje w Krakowie, Trójmieście i Poznaniu.
Wysoka aktywność deweloperów wpłynęła na wzrost wskaźnika powierzchni niewynajętych w Warszawie, który na koniec I kw. 2013r. wyniósł 9,9 proc. (9,6 proc. w Centrum i 10 proc. poza nim). Współczynnik pustostanów utrzymywał się na stabilnym poziomie w Katowicach, Krakowie i Wrocławiu, zniżkowe presje w odniesieniu do ubiegłego kwartału odnotowano w Łodzi (spadek z 13,7 proc. w IV kw. 2012r. do 11,7 proc. w I kw. 2013 r.). W pozostałych największych rynkach biurowych w Polsce zaobserwowano wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej w ujęciu kwartalnym. Ze względu na stosunkowo wysoki poziom podaży przewidziany na II-IV kw., możliwy jest wzrost wskaźnika pustostanów w niektórych miastach.
Rosnący wskaźnik pustostanów powoduje zniżkowe presje na czynsze w Warszawie. Bazowy koszt wynajmu najlepszych powierzchni biurowych w Centrum w I kw. 2013 r. nieznacznie się obniżył do poziomu 22-24,5 euro za metr kwadratowy miesięcznie. Natomiast powierzchnie poza Centrum, np. na Mokotowie, można wynająć za 15 euro. Ogólne warunki stają się coraz bardziej korzystne dla najemców.
Poza stolicą, stawki czynszowe w najlepszych obiektach kształtują się od 11-13 euro w Łodzi do 16,00 euro za metr kwadratowy miesięcznie w Poznaniu. Analitycy Jones Lang LaSalle przewidują niewielkie presje zniżkowe na czynsze w II-IV kw. 2013 r. na niektórych rynkach.
- W 2013 r. po stronie popytu nadal obserwujemy dość dużą aktywność najemców. Z drugiej jednak strony stołeczny rynek zmierzy się z całkowitą nową podażą sięgającą w całym roku około 308 000 mkw. z czego prawie połowa powiększy zasób nowoczesnej powierzchni biurowej na Mokotowie, a kolejne 30 proc. rejon Alei Jerozolimskich, ul. Żwirki i Wigury oraz lotniska. Na koniec 2013 r. całkowity wolumen powierzchni biurowej Warszawy przekroczy 4 miliony metrów kwadratowych. Z naszych analiz wynika ponadto, że w 2013 r., na skutek relatywnie wysokiej aktywności deweloperów, współczynnik pustostanów będzie wykazywał tendencję wzrostową, pomimo utrzymującego się relatywnie wysokiego popytu. Warto zauważyć, że około 62 proc. powierzchni planowanej do oddania do użytku w nadchodzących miesiącach 2013 r. zostało już wynajęte. Rosnący wolumen zawieranych umów typu pre-let jest rezultatem poszukiwania atrakcyjniejszych powierzchni najwyższej jakości, a wzrost wskaźnika pustostanów może dotknąć głównie starsze biurowce, które nie spełniają już wszystkich wymagań najemców - podsumowuje Tomasz Czuba, dyrektor działu najmu nieruchomości biurowych, Jones Lang LaSalle.
Raport do pobrania poniżej.
Aktywność najemców na warszawskim rynku najmu nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. W I kw. 2013 r. popyt netto (bez renegocjacji) wyniósł 98 700 mkw., a brutto ponad 155 000 mkw., co stanowi odpowiednio 16 proc. i 24 proc. wzrost w porównaniu do I kw. 2012 r. Umowy przednajmu stanowiły 30 proc. całkowitego popytu netto, a największe z nich zawarł Konsalnet (8 200 mkw., w budynku budowanym na własne potrzeby) oraz Schneider (7 000 mkw., Park Rozwoju na Mokotowie). Umowy najmu, obydwie na Mokotowie, przedłużył BNP Paribas (11 000 mkw. w Trinity Park II) oraz Play (9 600 mkw. w Marynarska BP, który dobrał też powierzchnię biurową w obiekcie).
Poza Warszawą, w głównych miastach Polski, popyt wzrósł o 7 proc. względem poprzedniego kwartału i osiągnął wartość 100 000 mkw., a największą aktywność najemców zaobserwowano w Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Popyt netto w tym okresie wyniósł 79 300 mkw. (3 proc. wzrostu względem IV kw. 2012 r.) 40 proc. podpisanych transakcji stanowiły umowy przednajmu, z czego największe zawarły: Getin Holding (ok. 12 000 mkw., Sky Tower, Wrocław), Polski Koks (6 150 mkw. w Polski Koks HQ, Katowice), Getin Bank (6 000 mkw., LC Corp Tower I, Katowice), Brown Brothers Harriman (4 700 mkw., Orange Office Park – Amsterdam, Kraków) i Netia (3 650 mkw., West House 1B faza I, Wrocław). Inne znaczące transakcje to m.in. Google (odnowienie i ekspansja, 3 650 mkw., Rynek 12/13, Wrocław), Pekao SA (nowa umowa, 2 900 mkw., Bit Komputer, Kraków), Geoban (odnowienie i ekspansja, 2 800 mkw., Łużycka Office Park, Trójmiasto) oraz UBS (nowa umowa, 2 750 mkw., Green Office C, Kraków).
W I kw. w Warszawie do użytku oddano 76 200 mkw., a kolejne 238,000 mkw. zostanie ukończonych do końca tego roku. Aktywność deweloperów nieznacznie maleje z roku na rok, ale nadal pozostaje na stosunkowo wysokim poziomie – na koniec I kw. w budowie pozostawało 576 000 mkw. Warto również wspomnieć, że w analizowanym kwartale, zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na Mokotowie przekroczyły 1 milion mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
W I kw. zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w głównych miastach w Polsce, poza Warszawą, zwiększyły się o ok. 98 000 mkw., z czego 40 proc. przypadło na Wrocław (m. in. w Sky Tower – 28 500 mkw. i Green Towers B – 10 700 mkw.), a 32 proc. na Trójmiasto (m. in. dwa kolejne budynki w ramach Olivia Business Centre: Olivia Tower - 14 240 mkw. i Olivia Point – 9 600 mkw.). Inne projekty to: Baltic Business Park (9 870 mkw.) czy Piastów Office Center A (7 000 mkw.) w Szczecinie. Co ciekawe, Wrocław, jako kolejny po Krakowie, przekroczył poziom 500 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Obecnie w głównych miastach Polski w budowie pozostaje około 427 800 mkw. powierzchni biurowej, z czego 71 100 mkw. prawdopodobnie zostanie oddane do użytku w II kw. 2013 r. (60 proc. jest już wynajęte). Najwięcej nowej powierzchni powstaje w Krakowie, Trójmieście i Poznaniu.
Wysoka aktywność deweloperów wpłynęła na wzrost wskaźnika powierzchni niewynajętych w Warszawie, który na koniec I kw. 2013r. wyniósł 9,9 proc. (9,6 proc. w Centrum i 10 proc. poza nim). Współczynnik pustostanów utrzymywał się na stabilnym poziomie w Katowicach, Krakowie i Wrocławiu, zniżkowe presje w odniesieniu do ubiegłego kwartału odnotowano w Łodzi (spadek z 13,7 proc. w IV kw. 2012r. do 11,7 proc. w I kw. 2013 r.). W pozostałych największych rynkach biurowych w Polsce zaobserwowano wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej w ujęciu kwartalnym. Ze względu na stosunkowo wysoki poziom podaży przewidziany na II-IV kw., możliwy jest wzrost wskaźnika pustostanów w niektórych miastach.
Rosnący wskaźnik pustostanów powoduje zniżkowe presje na czynsze w Warszawie. Bazowy koszt wynajmu najlepszych powierzchni biurowych w Centrum w I kw. 2013 r. nieznacznie się obniżył do poziomu 22-24,5 euro za metr kwadratowy miesięcznie. Natomiast powierzchnie poza Centrum, np. na Mokotowie, można wynająć za 15 euro. Ogólne warunki stają się coraz bardziej korzystne dla najemców.
Poza stolicą, stawki czynszowe w najlepszych obiektach kształtują się od 11-13 euro w Łodzi do 16,00 euro za metr kwadratowy miesięcznie w Poznaniu. Analitycy Jones Lang LaSalle przewidują niewielkie presje zniżkowe na czynsze w II-IV kw. 2013 r. na niektórych rynkach.
- W 2013 r. po stronie popytu nadal obserwujemy dość dużą aktywność najemców. Z drugiej jednak strony stołeczny rynek zmierzy się z całkowitą nową podażą sięgającą w całym roku około 308 000 mkw. z czego prawie połowa powiększy zasób nowoczesnej powierzchni biurowej na Mokotowie, a kolejne 30 proc. rejon Alei Jerozolimskich, ul. Żwirki i Wigury oraz lotniska. Na koniec 2013 r. całkowity wolumen powierzchni biurowej Warszawy przekroczy 4 miliony metrów kwadratowych. Z naszych analiz wynika ponadto, że w 2013 r., na skutek relatywnie wysokiej aktywności deweloperów, współczynnik pustostanów będzie wykazywał tendencję wzrostową, pomimo utrzymującego się relatywnie wysokiego popytu. Warto zauważyć, że około 62 proc. powierzchni planowanej do oddania do użytku w nadchodzących miesiącach 2013 r. zostało już wynajęte. Rosnący wolumen zawieranych umów typu pre-let jest rezultatem poszukiwania atrakcyjniejszych powierzchni najwyższej jakości, a wzrost wskaźnika pustostanów może dotknąć głównie starsze biurowce, które nie spełniają już wszystkich wymagań najemców - podsumowuje Tomasz Czuba, dyrektor działu najmu nieruchomości biurowych, Jones Lang LaSalle.
Raport do pobrania poniżej.
