CBRE wspólnie z Urzędem m.st. Warszawy oraz firmą doradztwa personalnego Hays, opracowała “Warsaw Investors’ Guide”, kompleksowy przewodnik po stołecznym rynku nieruchomości komercyjnych, prezentujący potencjał i możliwości, jakie Warszawa oferuje inwestorom.

Przewodnik zawiera najnowsze dane ze stołecznego rynku nieruchomości biurowych, handlowych i magazynowych, a także analizę obecnej sytuacji na rynku pracy oraz ocenę postępów w rozbudowie infrastruktury. Premiera ”Warsaw Investors’ Guide” odbyła się podczas otwarcia tegorocznej edycji międzynarodowych targów nieruchomości Expo Real w Monachium.

- Warszawa jest największym ośrodkiem miejskim w Polsce oraz gospodarczym i kulturalnym centrum kraju, a aglomeracja stołeczna liczy 3,2 mln mieszkańców. Ostatnia dekada była dla Warszawy okresem niezwykle dynamicznego rozwoju, przy czym miasto ma nadal olbrzymi potencjał. Stolica zyskała też w ostatnich latach pozycję wiodącej lokalizacji dla firm z sektora outsourcingu, które zatrudniają tu łącznie ponad 19.000 pracowników w 50 centrach - powiedział Colin Waddell, dyrektor zarządzający CBRE w Polsce.

- Warszawa przyciąga inwestorów zainteresowanych poszczególnymi segmentami rynku nieruchomości, a także sieci handlowe i najemców powierzchni biurowych. Warszawskie nieruchomości są na celowniku zarówno funduszy inwestycyjnych, jak i inwestorów prywatnych, którzy chcą zdywersyfikować swój portfel na różne regiony Europy. W pierwszej połowie 2013 r. łączna wartość inwestycji w sektorze nieruchomości komercyjnych wyniosła tu 1,1 miliarda euro, na co złożyły się 34 transakcje. Stanowi to wzrost o 34 proc. w porównaniu do analogicznego okresu 2012 r. Najczęstszym celem inwestycji były budynki biurowe, które miały 56 proc. udział w łącznym wolumenie transakcji. W następnej kolejności inwestowano w obiekty handlowe i magazynowe, których udział wartościowy wyniósł odpowiednio 24 proc. i 19 proc.  – dodał Colin Waddell.

- Rozwój Warszawy jest dynamiczny, a jednocześnie zrównoważony – miasto wspiera zielone inwestycje i realizuje działania w celu podnoszenia jakości życia mieszkańców. Dokładamy przy tym starań, aby przyciągać inwestorów, którzy mogą przyczynić się do rozwoju miasta. Inwestorzy doceniają nasze wysiłki w zakresie ochrony środowiska i prowadzone jednocześnie intensywne inwestycje w rozwój infrastruktury. Ku naszemu zadowoleniu, coraz większa ich liczba nawiązuje z miastem długoterminowe relacje biznesowe. Wiele międzynarodowych projektów realizowanych w Warszawie stwarza możliwości wymiany doświadczeń oraz współpracy w dziedzinie biznesu, innowacji, nowych technologii, sektora kreatywnego i promocji gospodarczej – powiedział Maciej Fijałkowski, dyrektor Biura Funduszy Europejskich i Rozwoju Gospodarczego m.st. Warszawy.

Rynek biurowy

Łączne zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej przekraczają w Warszawie 4 mln mkw., z czego 32 proc. znajduje się w centrum miasta. W budowie jest obecnie ponad pół miliona mkw. w 41 nowych projektach biurowych, co daje Warszawie miejsce w pierwszej piątce miast europejskich pod względem ilości nowych inwestycji biurowych (po Paryżu, Londynie i Moskwie). Największe projekty biurowe realizowane obecnie w Warszawie to Warsaw Spire (100.000 mkw.), Gdański Business Centre (49.000 mkw.) i Plac Unii (43.100 mkw.).

- Rosnąca aktywność deweloperów biurowych jest bezpośrednio związana z silnym popytem ze strony najemców. Od ponad dekady notujemy systematyczne wzrosty rocznego wolumenu wynajmowanych powierzchni biurowych. W 2012 r. wynajęto aż 608.000 mkw. biur, co oznaczało wzrost o 6 proc. rok do roku. W pierwszej połowie 2013 r. w Warszawie najemców znalazło 334.000 mkw. powierzchni biurowej, o 12 proc. więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Bieżący rok może więc przynieść kolejny rekord. Wzrost odsetka powierzchni niewynajętych, od 8,8 proc. na koniec 2012 r. do 10,5 proc. na koniec pierwszego półrocza 2013 r. spowodowany jest stosunkowo wysoką liczbą inwestycji realizowanych spekulacyjnie. Duża aktywność deweloperów przyczyni się do dalszego wzrostu odsetka pustych powierzchni. Niemniej jednak w dłuższej perspektywie te dodatkowe powierzchnie będą stopniowo absorbowane przez rynek – powiedziała Joanna Mroczek, dyrektor Działu Badań i Doradztwa CBRE w Polsce.

Wyjściowe stawki czynszu za najlepsze powierzchnie biurowe w Warszawie wynoszą 25 – 26 euro/mkw./miesiąc w ścisłym centrum i 14 – 15 euro/mkw./miesiąc w lokalizacjach poza centrum.

Rynek pracy i sektor nowoczesnych usług dla biznesu

Warszawa jest największym ośrodkiem akademickim w Polsce – mieści się tutaj 78 wyższych uczelni, na których w 2012 r. studiowało 268.500 osób. Oferta edukacyjna przyciąga do stolicy studentów z całego kraju, dzięki czemu liczba absolwentów poszukujących pracy cały czas rośnie. W 2012 r. blisko 16.500 osób studiowało na kierunkach matematycznych, statystycznych i informatycznych, zdobywając umiejętności bardzo poszukiwane przez firmy zajmujące się tworzeniem oprogramowania i przetwarzaniem danych. Wśród najpopularniejszych kierunków w Warszawie są też ekonomia i administracja – w 2012 r. na kierunkach tych studiowało około 66.000 osób. Na absolwentów kierunków związanych z ekonomią i administracją szczególny popyt widać ze strony firm świadczących usługi finansowe i księgowe, a także zarządzania zasobami ludzkimi oraz rachuby płac. W Warszawie studiuje także wielu przyszłych inżynierów (ok. 37.500 osób), którzy myślą o zatrudnieniu w sektorze badań i rozwoju.

Niezbędnym warunkiem zatrudnienia w sektorze nowoczesnych usług dla biznesu jest znajomość języków obcych. Blisko 91 proc. absolwentów poszukujących pracy deklaruje, że mówi po angielsku. Popularnymi językami są też rosyjski (46 proc. deklaruje jego znajomość), niemiecki (38%), francuski, hiszpański i włoski. Eksperci spodziewają się dalszego wzrostu zatrudnienia w branży outsourcingowej, co wynika z narastającego trendu, w ramach którego międzynarodowe korporacje przenoszą część swoich operacji do tańszych krajów oraz z silnej pozycji Polski jako państwa często w tym celu wybieranego.

Rynek powierzchni handlowych

Pod koniec pierwszej połowy 2013 r. zasoby nowoczesnych powierzchni handlowych w Warszawie wynosiły 1,4 miliona mkw., co przekłada się na 433 mkw. na 1.000 mieszkańców. Jest to wskaźnik znacznie niższy niż w innych miastach europejskich. Odsetek powierzchni niewynajętych w stołecznych centrach handlowych pod koniec pierwszej połowy 2013 r. wynosił 2,6 proc. Popyt na najlepsze powierzchnie handlowe jest ogromny, a na rynku wciąż debiutują nowe marki. W ubiegłym roku na polskim rynku pojawiło się ponad trzydzieści nowych marek, podczas gdy w pierwszej połowie 2013 r. na rynek weszło już 25 marek, w tym Louis Vuitton, Original Marines, Sports Direct, Karl Lagerfeld i Sinsay. Warszawski rynek powierzchni handlowych obejmuje także ulice handlowe, wśród których prym wiedzie plac Trzech Krzyży oraz jego okolice. Są to najbardziej prestiżowe lokalizacje.

Obecnie w Warszawie w budowie znajduje się zaledwie 20.000 mkw. nowych powierzchni handlowych w dwóch obiektach (Galeria Miejska Plac Unii oraz rozbudowywana Galeria Mokotów). Do końca 2015 r. do użytku oddane zostaną jeszcze dwa obiekty, każdy o powierzchni 60.000 mkw. Będą to Galeria Białołęka i Galeria Wilanów. Powierzchnie handlowe w Warszawie są najdroższe w całym kraju, jednak należą do najtańszych w Europie. Stawki czynszu za najlepsze lokale o powierzchni 100 mkw. dochodzą do 75 – 90 euro/mkw./miesiąc. Średnie stawki w centrach handlowych wynoszą około 35 – 45 euro/mkw./miesiąc, podczas gdy stawki za najlepsze powierzchnie przy ulicach handlowych wahają od 65 do 90 euro/mkw./miesiąc.

Rynek powierzchni magazynowych

Zasób nowoczesnych powierzchni magazynowych w Warszawie i okolicach wynosi 2,7 miliona mkw. W związku z relatywnie wysokimi stawkami czynszu oraz ograniczoną dostępnością, obiekty magazynowe usytuowane w granicach administracyjnych miasta poszukiwane są przede wszystkim przez firmy działające na rynku lokalnym, oferujące usługi drukarskie czy archiwizacji dokumentów oraz obsługujące sektory detaliczny i FMCG. Pozostałe firmy zazwyczaj decydują się na wynajem powierzchni magazynowych poza Warszawą. Lokalizacje podwarszawskie oferują dobre połączenia komunikacyjne, niższe stawki najmu oraz potencjał do rozbudowy w przyszłości.

Aktywność najemców z sektora magazynowego utrzymuje się na wysokim poziomie. W pierwszej połowie 2013 r. zawarto umowy najmu na łączną powierzchnię 235.000 mkw., z czego 45 proc. stanowiły nowe umowy, 45 proc. renegocjacje i 10 proc. transakcje najmu dodatkowych powierzchni. Przez cały 2012 r. zasób powierzchni magazynowych wzrósł o 88.000 mkw., podczas gdy w pierwszej połowie 2013 r. do użytku oddany został tylko 1 obiekt, czyli II etap MLP Park Pruszków o powierzchni 8.000 mkw. W regionie Warszawy w budowie znajduje się 59.000 mkw. powierzchni magazynowych, z czego 37 proc. zlokalizowanych jest w samej stolicy, zaś pozostała część w aglomeracji. Odsetek wolnych powierzchni magazynowych w granicach Warszawy wynosi 18 proc. oraz 14 proc. w aglomeracji. Eksperci oczekują, że aktywność deweloperów w sektorze magazynowym i logistycznym wzrośnie. Będzie ona odzwierciedlała rozwój rynku powierzchni handlowych i handlu elektronicznego oraz dobrą kondycję polskiej gospodarki.

Stawki czynszu za najlepsze powierzchnie magazynowe w granicach administracyjnych Warszawy wynoszą 4,25 – 5,00 euro/mkw./miesiąc i uzależnione są przede wszystkim od standardu obiektu, ilości wynajmowanej powierzchni oraz innych warunków najmu.